Fantasie? Een nuttig spel

Fantasiespel zorgt dat een kind de wereld beter aan kan. Fantaserende kinderen kunnen beter problemen oplossen en worden zelfs slimmer! Het prentenboek De Verhalenheks helpt je de verbeelding van je kind te stimuleren. Het laat jou en je kleuter zien dat achter elk voorwerp een verhaal schuilgaat.

HeksensoepHeb je je kind wel eens aangetroffen met een pan op zijn hoofd? Het was geen pan natuurlijk, maar een ridderhelm! Of je vond je dochtertje met een vitrage over haar haren. Was ze niet een prachtige prinses?

Kleine kinderen leven in een wereld waarin fantasie en werkelijkheid naadloos op elkaar aansluiten. Een stok kan veranderen in een zwaard, een bultje klei is een overheerlijk gebakje en een vreemde afdruk in de modder is vast en zeker van een dinosaurus.

Een peuter is nog bezig te ‘doen alsof’ – hij speelt imitatiespel. Maar kleuters ontwikkelen in razend tempo hun fantasie. Een vierjarige doet dat vooral via ‘en-toen en-toen’, maar een vijfjarige kan al complexe verhalen bedenken en die uitspelen in een rollenspel.

En dat is nodig ook. Kinderen gebruiken hun verbeelding om grip te krijgen op de wereld om hen heen. Ze spelen situaties uit die ze eng vinden of moeilijk. Op die manier verwerken ze hun angsten en kunnen ze de wereld beter aan.

Creatieve denkers

Maar er is meer: fantasiespel zorgt ervoor dat kinderen beter oplossingen kunnen bedenken voor moeilijke situaties. Ze worden creatieve denkers en oplossers. Doordat een kind oefent in het uitdenken van verschillende scenario’s en zich voorstelt hoe dat zou zijn, kan het later ook beter de gevolgen van bepaalde acties inschatten. Ook het inlevingsvermogen verbetert: want hoe reageert de ander als je bijvoorbeeld iets afpakt, of oneerlijk behandelt?

Schoolbezoek VisvlietStimuleren en trainen van fantasiespel is daarom heel belangrijk. Er is zelfs onderzoek waaruit blijkt dat fantasiespel ervoor zorgt dat het IQ van kleuters hoger uitvalt.

Bovendien: het stopt allemaal niet als een kind opgroeit. Fantasiespel blijft ontzettend belangrijk, gewoon om je goed te voelen. Uit onderzoek blijkt dat volwassenen die nauwelijks meer spelen, gestressed raken en zich ongelukkiger voelen. De oplossing: speel en fantaseer! Maar zonder regels en zonder doel, want dat werkt het allerbest.

Alle reden dus om je kind te helpen zijn of haar fantasie zo goed mogelijk te ontwikkelen. Het prentenboek De Verhalenheks helpt daarbij: het moedigt iedereen aan om óók een verhalenheks te worden. Om te leren zien dat achter elke voorwerp een spannend verhaal kan schuilen. Een verhaal dat je kind zelf kan bedenken en waar jij hem bij kunt helpen.

 

Meer weten over dit onderwerp?

Meer spelen = minder problemen

Orthopedagoge Louise Berkhout promoveerde in 2012 op onderzoek naar het belang van vrij spel bij jonge kinderen. Hoe meer ze spelen, hoe minder psychosociale problemen je ziet, zegt ze in haar proefschrift Play and psycho-social health of boys and girls aged four to six.

Vrij spelen is superbelangrijk

Melinda Wenner schreef een artikel genaamd The serious need for play in Scientific American Mind in 2009. In vrij spel oefenen kinderen met nieuwe rollen en activiteiten. Belangrijk: er mogen geen regels zijn. Vrij fantasiespel dus! (Nr. 20, 22–29. doi:10.1038/scientificamericanmind0209 –2

Fantasie en werkelijkheid

In de British Journal of Developmental Psychology  uit 1991 vind je een artikel over hoe fantasie en werkelijkheid bij kleine kinderen in elkaar overlopen. Ze wéten het verschil wel, maar ze willen heel graag tóch geloven dat wat ze verzonnen hebben echt is! (Monsters, ghosts and witches: Testing the limits of the fantasy—reality distinction in young children. Nr.9: 105–123. doi: 10.1111/j.2044-835X.1991.tb00865.x)

Maakt fantaseren slimmer?

Eli Saltz en James Johnson schreven een artikel in de Journal of Educational Psychology over de invloed van fantasiespel op de intelligentie van kinderen. (Vol 66(4), Aug 1974, 623-630)

Christien Boomsma

Christien is schrijfster van spannende jeugdfantasy. Ze debuteerde in 2009 met 'Zus voor één nacht' bij uitgeverij De Vier Windstreken. In het voorjaar van 2015 verscheen haar zesde boek: 'Vuurdoop.'